Een bijdrage van Harry Burgers, bewerkt door Vincent Loth
Herman Bernard Wiardi Beckman
Geboren op 04-02-1904 te Nijmegen, Politicus en journalist
Gehuwd, drie kinderen
Kerkgenootschap: Remonstrantse Broederschap
Overleden op 15-03-1945 in het concentratiekamp Dachau
Herbegraven in 1960 op het Nederlands Ereveld Loenen, vak E, nummer 713
Herman Bernard Wiardi Beckman (roepnaam Stuuf) volgde het Stedelijk Gymnasium in Nijmegen. Hij geeft er samen met Marius van der Goes Naters een eigen blaadje uit, de Socialistische Gedachte. Daarna studeerde hij Letteren en Wijsbegeerte in Leiden. In de jaren dertig was hij lid en secretaris van de SDAP, persoonlijk secretaris van Pieter Jelle Troelstra en hoofdredacteur van Het Volk.
Bij de mobilisatie in september 1939 heeft Wiardi Beckman, lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, zich vrijwillig bij het leger gemeld. In mei 1940 werd hij gedetacheerd bij de Generale Staf. Tijdens de meidagen van 1940 diende hij als reserve-eerste-luitenant algemene dienst (beëdigd op 9 november 1939) bij het Algemeen Hoofdkwartier van generaal Winkelman.
In die functie sprak hij namens Generaal Winkelman op 20 mei 1940 op de Grebbeberg een korte rede uit ter nagedachtenis aan de gesneuvelden.
Hij keerde na de capitulatie op (14 mei 1940) niet terug naar de redactie van Het Volk, omdat hij het principieel onmogelijk achtte onder de Duitse bezetting zijn gewone journalistieke werk te doen. Hij hield lezingen om de bevolking af te houden van het nationaalsocialisme. Hij werkte daarbij samen met prof. mr. B.M. Telders en prof. mr. Paul Scholten. Een verslag van deze samenwerking is de publicatie Den Vaderland Ghetrouwe, dat in het najaar van 1940 in Haarlem werd uitgegeven.
Koos Vorrink, voorzitter van de SDAP, verzocht hem zich in te zetten voor een illegale voorzetting van de partij en het partijblad. Hij werd wel betrokken bij het illegale blad Het Parool en speelde ook een rol in contactorganen van vooral jongeren uit verschillende politieke partijen.
Koningin Wilhelmina vroeg hem via het Verzet naar Londen te komen middels Contact Holland, die contacten met bezet Nederland moest leggen door agenten af te zetten en geselecteerde mensen moest oppikken van het Scheveningse strand. Ze maakten gebruik van Britse Motor Torpedoboten (MTB’s).
Op 18 januari 1942 werd Wiardi Beckman op het strand bij Scheveningen gearresteerd bij een mislukte poging naar Engeland te ontsnappen. De na de oorlog zo bekend geworden “Soldaat van Oranje” Erik Hazelhoff-Roelfsema was met zijn strijdmakker Chris Krediet vlak bij om hem van het strand op te pikken. Geheimagent Peter Tazelaar en Frans Goedhart (alias Pieter ’t Hoen) wisten te ontsnappen. Stuuf werd opgesloten in de gevangenis van Scheveningen. Hij werd tijdens het tweede OD-proces in februari-april 1943 niet veroordeeld maar ‘abgetrennt bis auf weiteres Verfahren’. Toen begon zijn gevangenschap als ‘Nacht und Nebel-gevangene’. Via kamp Vught en kamp Amersfoort kwam hij in oktober 1943 in het concentratiekamp Natzweiler in de geannexeerde Franse Elzas terecht. Toen de geallieerden naderden werd hij overgebracht en kwam in het concentratiekamp Dachau terecht. Daar raakte hij bevriend met W.A.H.C. Boellaard, Gewestelijk Commandant OD-Utrecht, en met de schrijver Nico Rost en de dichter Ed Hoornik.
Herman Wiardi Beckman stierf op 15 maart 1945 door de vlektyfus in Dachau, zo kort voor de bevrijding. Zijn medegevangene Ed Hoornik schreef later in een memoriam:“Toen schoof hij zacht zijn arm onder de mijne door. Zeg mij – zijn stem werd warm – aan wien ik toebehoor” Postuum werd hem het Verzetskruis 1940-1945 toegekend. Dr. C.M. Schulten, de Directeur van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie te Amsterdam schreef het boek “Zeg mij aan wien ik toebehoor” met als ondertitel: “Het verzetskruis 1940-1945”, Het Wetenschappelijk Instituut van de Partij van de Arbeid werd naar Wiardi Beckman genoemd.
In 2016 is er bij het Vrouwendal een herdenkingsbank geplaatst met in de leuning de geboorte en overlijdensdata.
Vlakbij het geboortehuis van de Nijmeegse verzetsheld Herman B. Wiardi Beckman, onthulden burgemeester Bruls, de heer Burgers en mevrouw Mettrop-Wiardi Beckman dinsdagmiddag 15 maart 2016 de herinneringsbank.
Terug naar Bekende Oost-Nijmegenaren